Proteus ares library

Proteus Design Suite  program eğitimi

Proteus Design Suite program training

1.4.3. “Help” Menüsü

Proteus Design Suite 8 hakkında öğrenmek istediğiniz her şeyi bu menü altında bulabilirsiniz. Kısayol tuşu “F1”‘dir. Şekil 1.26’da “Help” menüsü seçenekleri görülmektedir.

Şekil 1.10: “Help” menüsü

Overview: “Help” menüsünde en üstteki seçenek olan “Overview” çalıştırıldığında, şekil 1.27’de görülen iletişim penceresi ekrana gelir.
Bu “Genel Bakış” penceresi standart Windows yardım penceresidir. Proteus 8 ile ilgili yardım istenen konu sol taraftaki bölmeden seçilerek, sağ taraftaki bölmeden açıklama okunur.
1.5. PROTEUS DESİGN SUİTE 8 ARAÇ DÜĞMELERİ

Proteus Design Suite 8 programı çalıştırıldığında karşımıza “Home Page” adı verilen başlangıç sayfası (şekil 1.1) gelmektedir. Bu sayfa üzerinde, diğer programlarda (ya da sekmeler) da (ISIS, ARES gibi) kullanılacak olan iki adet araç çubuğu bulunmaktadır. Bu araç çubukları ve üzerlerinde bulunan düğmelerin açıklamaları aşağıda verilmiştir.

1.5.1. File l/O Toolbar (Dosya Araç Çubuğu)

 Şekil 1.11: File I/O (Dosya) araç çubuğu

 New Project: Yeni bir proje (*.PDSPRJ) dosyası oluşturur. Bu seçenekle ilgili ayrıntılı bilgi bir sonraki “Yeni Bir Proje Dosyası Oluşturma” konusunda verilmiştir.



 Open Project: Daha önceden var olan bir proje dosyasını çağırır.

 Save Project: Üzerinde çalışılan proje dosyasını kaydeder.

 Close Project: Üzerinde çalışılan proje dosyasını kapatır, Proteus Design Suite 8 programı başlangıç sayfası ekranda


1.5.2. Application Modüle Toolbar (Uygulama Modülü Araç Çubuğu)

Şekil 1.12: Application Modüle (Uygulama Modülü) araç çubuğu

Home Page: Başlangıç sayfasına dönmek için kullanılır.

Schematic Capture: ISIS programını çalıştırmak için kullanılır. ISIS programı şekil 1.13’de görüldüğü gibi bir sekme altında çalışmaya başlar.

PCB Layout: ARES programını çalıştırmak için kullanılır. ARES programı şekil 1,14’de görüldüğü gibi bir sekme altında çalışmaya başlar.


3D Visualizer: 3D görsel modelleme programını çalıştırmak için kullanılır.


Gerber Viewer: Gerber Viewer programı bir sekme altında çalışmaya başlar. Gerber formatında olan dosyaları görüntülediği gibi, ARES programında CADCAM komutu ile üretilen dosyaların da görüntülenmesi için kullanılır.

Design Explorer: Hiyerarşik tasarımlarda, yani birden çok tasarım alanı ile çalışılıyorsa bu seçenek kullanılarak alt katmanlar görüntülenebileceği gibi, hangi katmanda hangi elemanlar kullanılmış ve bu elemanların tipi, değeri, paket tipleri ve net bağlantıları listelenir.

 Bill of Materials: Projede kullanılan elemanların listesini HTML, PDF ya da Excel formatında hazırlar, ilerleyen konularda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

Source Code: Projede herhangi bir mikrodenetleyici kullanılmış ise, bu mikrodenetleyiciye yüklenen kaynak dosyayı görüntüler, ilerleyen konularda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

Project Notes :Yeni proje notları şablonu


Overview: “Genel Bakış” olarak adlandırılabilecek olan bu düğme Proteus 8 programının standart Windows yardım penceresini çağırır. Karşınıza gelen pencereden; yardım istenen konu sol taraftaki bölmeden seçilerek, sağ taraftaki bölmeden açıklama okunur.

Şekil 1.13: Schematic Capture (ISIS programı) ekranı

 Şekil 1.14: PCB Layout: ARES programın

1.6. YENİ BİR PROJE DOSYASI OLUŞTURMA

Proteus Design Suite 8 programının yeniliklerinden en önemlisi aslında yapılacak olan çalışmaların tek bir proje dosyası altında toplanması. Eski versiyonlarda ISIS dosyası ayrı, ARES dosyası ayrı tutulmakta idi. Şimdi ise yapılan bütün çalışmalar tek bir proje dosyası altında birleştirilmiş durumda. Bu nedenle kullanıcının Proteus proje dosyası nasıl oluşturulur öğrenmesi gerekmektedir.
Proteus Design Suite 8 programında bir proje dosyası oluşturmak için:

1.“File” menüsünden “New Project” seçeneği çalıştırılır ya da araç çubuğu üzerinden “New Project” düğmesine basılır.

2.Karşınıza gelen şekil 1.15’deki pencerede projenize bir isim vererek, projenizin kaydedilmesini istediğiniz yolu ve klasörü belirleyip “Next” butonuna tıklayınız.


3.Bu sefer karşınıza şekil 1,16'da gösterilen “New Project Wizard: Schematic Design” penceresi gelecektir. Bu pencere üzerinde bulunan “Do not create a schematic” seçeneği tercih edilirse, proje dosyamızda şema çizimi (eski adıyla *.DSN, yani ISIS dosyası) olmayacaktır. “Create a schematic from the selected template” seçeneği tercih edilir ve alttaki “Design Templates” kısmından, projenin şema dosyası (ISIS) için istenilen stil ve ölçüde çalışma alanı (örneğin; Landscape A4: Yatay A4) seçerek Next butonuna basınız.

Şekil 1.15: New Project Wizard: Start penceresi

Şekil 1.16: New Project Wizard: Schematic Design penceresi

4.Devre çizim ve simülasyon alanını belirledikten sonra karşınıza şekil 1.17’de verilen “New Project Wizard: PCB

Layout” penceresi gelecektir. Bu pencere ile projenin PCB dosyası (ARES) için çalışma alanı oluşturabilirsiniz. Kullanıcı istediği takdirde “Do not create a PCB Layout” seçeneğini tercih ederek proje dosyası altında PCB dosya oluşturulmamasını isteyebilir. “Create a PCB Layout from the selected template” seçeneği onaylanırsa, PCB çalışma alanının hangi özelliklerde olacağı “Layout Templates” kısmından seçilerek “Next” butonuna basılmalıdır.

 Şekil 1.17: New Project Wizard: PCB Layout penceresi

Şekil 1.18: New Project Wizard: Firmware penceresi

5.Karşınıza şekil 1.18’de verilen “New Project Wizard: Firmware” penceresi gelecek ve bu pencere aracılığı ile projenizde mikrodenetleyici kullanacaksanız, simülasyon için mikrodenetleyicinin hangi aile grubuna dahil olduğu ve hangi derleyiciyi tercih ettiğiniz seçilmelidir. Şayet projenizde mikrodenetleyici yoksa “No Firmware Project” seçeneği tercih edilerek “Next” butonuna tıklanmalıdır.

Şekil 1.19: New Project Wizard: Summary penceresi

6.En son olarak karşınıza şekil 1.19’da gösterilen “New Project Wizard: Summary” adı verilen ve oluşturulan proje dosyası ile ilgili kısaca özet bilgi veren pencere gelecektir. Bu pencerede “Finish” butonuna tıkladığınız anda Proteus 8 proje (LedYak.pdsprj isimli) dosyanız oluşturulmuş olacaktır.
7.Şekil 1.20’de ise oluşturulan proje dosyasının hangi sekmelerle (ISIS ve ARES ortamlarının) çalışmaya başladığı gösterilmiştir. Yukarıda anlatılan işlemlerde şema çizimini ve PCB şema oluşturulmasını istediğimiz için ISIS ve ARES çalışmaya başlamış, fakat “Firmware” tercih edilmediği için “Source Code” sekmesi açılmamıştır.

Şekil 1.20: LedYak isimli proje dosyası

1.7. PROTEUS DESİGN SUİTE 8 ÖNCESİ ISIS VE ARES DOSYALARININ PROJE DOSYASINA
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ

Bu işlem oldukça kolay bir işlemdir, iki yolu vardır: Bunlardan birincisi; önceki versiyonlarda oluşturulmuş ISIS ya da ARES dosyasını Proteus Design Suite 8 programında açmak ve farklı bir isimle kaydetmek. Diğer bir yöntem ise, “File” menüsü altındaki “Import Legacy Project” seçeneği ile karşımıza gelen pencerede, eski dosyaların yolunu ve ismini göstererek, yeni oluşturulacak projeye bir isim vererek “Import” düğmesine basmaktır.
Ancak eski versiyonlarda oluşturulmuş bir ISIS dosyasını, yeni versiyonda açılarak otomatik PCB çizimi tavsiye edilmemektedir. Bunun yerine bu ISIS dosyasını PDS 8 versiyonunda baştan tekrar çizilmesi önerilmektedir. Sebebine gelince; PDS 8’in yeniliklerinden birisi olan ISIS ve ARES’in interaktif çalışma özelliğinin eski versiyon dosyalarla uyuşmamasıdır.

2. SCHEMATIC CAPTURE (ISIS) ORTAMININ TANITILMASI

2.1. SCHEMATIC CAPTURE (ISIS) ORTAMININ ÇALIŞTIRILMASI VE TANITILMASI

Schematic Capture (ISIS) ortamı Proteus’un, devre çizim, simülasyon ve analiz kısmıdır. Yani ISIS ortamı Proteus’un temelini oluşturan devre şeması çizim ve simülasyonunu gerçekleştiren en önemli bölümlerinden birisidir. ISIS’te çalışmak için önceki bölümde anlatılan proje oluşturma adımları sonrası açılan pencerede (Şekil 1.20) ISIS Schematic Capture sekmesine geçileceği gibi (tavsiye edilen de budur), Proteus programı çalıştırıldıktan sonra ekrana gelen pencerede (Şekil 1.1) bulunan Application Modüle Toolbar (Uygulama Modülü Araç Çubuğu: (Şekil 1.12) üzerindeki ISIS butonuna da tıklanabilir.
Schematic Capture (ISIS) ortamı bir sekme altında çalışmaya başlar.
Proteus Design Suite 8 programı menü çubuğunda bulunan “File - New Project” seçeneği çalıştırılarak oluşturulan proje dosyasında, şekil
1.33’de gösterildiği gibi Schematic Capture (ISIS) dosyası da proje içerisine dahil edilirse; ISIS ortamı açılacaktır. Aslında ISIS ortamında çalışma yapmak için de doğru olan seçenek bu yöntemle yapılandır, yani bir proje dosyası altında ISIS ortamını çalıştırmaktır.

Şekil 2.1: Schematic Capture (ISIS) Ortamı ekran görüntüsü

Şekil 2.1'de görüleceği üzere Schematic Capture (ISIS) ortamı Proteus Design Suite 8 programının bir sekmesi (“Home Page” sekmesinin yanında) olarak çalışacaktır. ISIS ortamında; diğer Windows programlarında olduğu gibi, en üstte “Başlık Çubuğu” yer almaktadır. Başlık çubuğunun hemen altında ise “Menü Çubuğu” vardır. Menü çubuğunda 11 tane menü yer almaktadır. “File” , “Edit” , “View”, “Tool”, “Design”, “Graph”, “Debug”, “Library”, “Template”, “System” ve “Help”. Bu menüler ilerleyen bölümlerde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Menü çubuğunun hemen altında “Araç Çubukları” yer almaktadır. Schematic Capture (ISIS) ortamın da toplam 6 adet araç çubuğu bulunmaktadır. Bu araç çubuklarının hangileri olduğunu ve üzerine bulunan araç düğmelerini menü çubuğunda bulunan:   “View - Toolbar Configuration” seçeneklerine tıklayarak öğrenebiliriz.
Şekil 2.2'de bu işlemin yapılması sonucu karşımıza gelen “Show/Hide Toolbars” penceresi görülmektedir.
Programın sol tarafında bulunan araç çubuğunun adı ise, Tasarım Araç Çubuğudur. Bu çubuk Toolbars’da yer almamaktadır, ilerleyen konularımızda bu araç çubukları ve düğmelerini detaylı olarak incelenmiştir.

“Tasarım Alanı Ön Görünüş” penceresinde, tasarım alanı içerisine yaptığımız çalışmanın küçültülmüşü yer almaktadır (Mavi renkli dikdörtgen, tasarım alanını; yeşil renkli dikdörtgen ise ekranda görüntülenen kısmını ifade eder). Fare göstergesini bu pencere içerisine götürüp, bir kere sol tıklama ile tasarım alanını içerisindeki istediğimiz bölgeyi ekranda görüntüleyebiliriz. Düşünün ki; çok büyük veya karışık bir elektronik devre ile uğraşıyoruz. Bu sebeple “View - Zoom İn” (F6) ile tasarım alanını büyük görüntüleriz. Tasarım alanını büyüttüğümüz oranda, tasarım alanı ön görünüş penceresindeki yeşil renkli dikdörtgen küçülmektedir, işte bu yeşil renkli dikdörtgeni, bu pencere içerisinde tek sol tıklama ile sağa - sola veya yukarıya - aşağıya hareket ettirerek tasarım alanı üzerinde gezebiliriz. “Eleman kutusu” penceresinin üst kısmında yer alan;

Şekil 2.2: Araç çubuklarının ekranda görüntülenmesi

Şekil 2.3: Eleman çağırma

“P” ve “L” düğmeleri eleman çağırmak ve kütüphane yönetimi (kütüphane silmek, yeni kütüphane oluşturmak, vb.
gibi) amacıyla kullanılır. P düğmesine bir kere sol tıkladığınızda karşınıza ISIS ortamında bulunan bütün kütüphaneler ve devre elemanları gelecektir.
“Eleman Döndürme” araç düğmeleri; seçilen bir elemanın yönünü değiştirmek, elemanı yatay ve dikeyde döndürmek amacıyla kullanılmaktadır.
“Animasyon Kontrol Paneli” yazan araç çubuğu, tasarım alanında üzerinde çalıştığımız devreyi; çalıştırmak, adım adım çalıştırmak, çalışmayı duraklatmak ve çalışmayı durdurmak amacıyla kullanılır. Yani devremize bu araç çubuğunu kullanarak enerji veririz.
“Mesaj Bilgi Satırı” o anda yapılan animasyon veya simülasyon da iletilmesi gereken bir uyarı ya da hata mesajı varsa onu “Simulation Errors” sekmesi altında listeler.
“Durum Çubuğu” , diğer Windows programlarında olduğu gibi, o anda yapılan işle ilgili kullanıcıyı bilgilendirmek için kullanılır. Ayrıca menüler içerisinde dolaşırken ve araç düğmelerinin üzerine fare göstergesi ile gelince, menü seçeneğinin ve araç düğmesinin görevine dair kısaca bilgi vermektedir.
“Koordinatlar” yazan kısım, fare göstergesi tasarım alanında iken pozisyonu hakkında bilgi verir. Tasarım alanının tam ortası koordinatların orijin noktasını oluşturmaktadır.
ISIS dosyaları ve bu dosyaların ne anlam ifade ettikleri aşağıda verilmiştir:
  Project Files (.PDSPRJ): Oluşturulan bütün şema çizimleri uzantısı PDSPRJ olan bir proje dosyası altında kaydedilir.
    Workspace Files (.WORKSPACE): Çalışma alanı ile ilgili bilgilerin saklandığı dosyadır.
     Section Files (.SEC): Üzerinde çalışılan bir şemada bir kısmının, başka bir çizimde kullanılmak üzere kaydedildiği (export edildiği) dosyadır.
     Modüle Files (.MOD): Hiyerarşik tasarımlar da özelliklerin tutulduğu dosyadır.
     Library Files (.LIB): Sembol ve cihaz kütüphane dosyalarıdır.
2.2. SCHEMATİC CAPTURE (ISIS) ORTAMI İLE NELER YAPABİLİRİZ?

ISIS ortamını kullanarak; her türlü elektronik devre çizimi, simülasyonu ve analizini yapabiliriz.
Şekil 2.4’de örnek bir elektronik devre verilmiştir. Bu devre ISIS’da çizilmiştir. Gördüğünüz gibi devrede çeşitli elektronik devre elemanları bulunmaktadır. Tüm bu elektronik devre elemanları ve çok daha fazlası ISIS ortamı kütüphanelerinde mevcuttur. Olmayanını oluşturmak ve kütüphaneye eklemek de sizin yeteneğinize kalmaktadır. Birçok web sayfasından ya da haber gruplarından faydalanarak yeni kütüphanelere (library)  ulaşmak da yine sizlerin elinde! Ayrıca şekil 2.4’de verilen elektronik devreden de göreceğiniz gibi elemanların isimlerini ve değerlerini değiştirmek de mümkündür.
Tasarım alanında oluşturduğunuz devreleri çalıştırmak da çok kolaydır. Bu işlem bilgisayar ortamında “simülasyon” olarak adlandırılmaktadır. Simülasyonu başlatmak için, On/Off düğmelerinin yer aldığı Simülasyon kontrol paneli araç çubuğu üzerindeki:

Şekil 2.4: Bir ISIS uygulaması.

Şekil 2.5: Simülasyon kontrol paneli
Şekil 2.6: Run the simulation (Devreyi çalıştır)
Şekil 2.7: Stop the simulation (Devrenin çalışmasını durdur)


Şekil 2.6’da gösterilen düğme kullanılır. Devrenin doğru çalışabilmesi için, devrede herhangi bir eksiğin bulunmaması ve hatalı bağlantı yapılmamış olması gerekmektedir. Aksi takdirde, ISIS hata mesajı vermeden, devreyi o haliyle çalıştırırsa yanlış sonuçlar alınabilir.

Devrenin çalışmasını durdurmak için ise şekil 2.7’de gösterilen düğme kullanılır.
Tasarım (çalışma) alanında oluşturduğumuz devreyi simüle etmek istediğimizde “Run the simulation” düğmesine tıklandığında “Simulation Errors” sekmesi karşımıza gelir ise, devremizde bir hata vardır. (Hatanın ne olduğu, bu pencere içerisinde, kırmızı renkli satırlarla bildirilir). Bu pencere bize hatanın nerede ve nasıl bir hata olduğunu bildirir. ISIS sekmesine tıklayarak, hatamızı düzeltip; devremizi tekrar çalıştırmalıyız.

Tasarım alanında oluşturduğumuz devrelere ölçü ve test cihazları bağlayarak her türlü devre analizi yapabiliriz. Bu analizler ilerleyen konularda ele alınacaktır.